Rút BHXH một lần hiện đang là một xu hướng được NLĐ quan tâm rất nhiều, đây l khoản tiền mà NLĐ tham gia đóng BHXH được hưởng và có thể rút bất cứ khi nào? Vậy điều kiện hưởng bảo hiểm xã hội một lần theo đúng quy định của pháp luật hiện hành gồm những điều kiện gì? Số tiền BHXH 1 lần của mình nhận được là bao nhiêu? Hãy cùng HR Eduplus tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.
1. Đối tượng NLĐ được hưởng BHXH một lần
Căn cứ Khoản 1, Điều 8 Nghị định 115/2015/NĐ-CP – Khoản 1 và Khoản 2 Điều 2 của Nghị định 115 điều kiện NLĐ hưởng bảo hiểm xã hội 1 lần nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:
Đủ tuổi hưởng lương hưu theo quy định tại các Khoản 1, 2 và 4 Điều 54 của Luật Bảo hiểm xã hội mà chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội hoặc theo quy định tại Khoản 3 Điều 54 của Luật Bảo hiểm xã hội mà chưa đủ 15 năm đóng bảo hiểm xã hội và không tiếp tục tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện;
Sau một năm nghỉ việc mà chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội và không tiếp tục đóng bảo hiểm xã hội;
Ra nước ngoài để định cư;
Người đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế;
Theo quy định trên, điều kiện để NLĐ được hưởng bảo hiểm xã hội 1 lần là thuộc một trong các trường hợp nêu trên. Do đó khi đủ điều kiện, NLĐ có thể nộp hồ sơ hưởng BHXH một lần vào bất cứ thời gian nào. Thời điểm tính hưởng bảo hiểm xã hội một lần là thời điểm ghi trong quyết định của cơ quan bảo hiểm xã hội.
2. Mức hưởng BHXH một lần năm 2022
2.1. Đối với NLĐ tham gia BHXH bắt buộc
Căn cứ theo Khoản 2, Điều 8 Nghị định 115/2015/NĐ-CP của Chính phủ ban hành quy định mức hưởng BHXH 1 lần như sau:
1,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội cho những năm đóng trước năm 2014;
02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội cho những năm đóng từ năm 2014 trở đi;
Trường hợp thời gian đóng BHXH chưa đủ một năm thì mức hưởng BHXH một lần được tính bằng 22% của các mức tiền lương tháng đã đóng BHXH, mức tối đa bằng 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH.
Riêng NLĐ là sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp quân đội nhân dân; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật công an nhân dân; người làm công tác cơ yếu hưởng lương như đối với quân nhân; hạ sĩ quan, chiến sĩ quân đội nhân dân; hạ sĩ quan, chiến sĩ công an nhân dân phục vụ có thời hạn; học viên quân đội, công an, cơ yếu đang theo học được hưởng sinh hoạt phí có thời gian đóng BHXH chưa đủ một năm thì mức hưởng BHXH bằng số tiền đã đóng, mức tối đa bằng 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH.
2.2. Đối với người tham gia BHXH tự nguyện
Theo Điều 77 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 thì mức hưởng BHXH một lần được tính theo số năm đã đóng BHXH, cứ mỗi năm được tính như sau:
1,5 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH cho những năm đóng trước năm 2014;
02 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH cho những năm đóng từ năm 2014 trở đi;
Trường hợp thời gian đóng BHXH chưa đủ một năm thì mức hưởng BHXH bằng số tiền đã đóng, mức tối đa bằng 02 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH.
3. Cách tính tiền BHXH một lần chi tiết
Căn cứ Khoản 4, Điều 19, Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH quy định cách tính bảo hiểm xã hội 1 lần được chi trả dựa trên thời gian người lao động tham gia BHXH và mức bình quân tiền lương (Mbqtl) tháng đóng BHXH.
Công thức áp dụng tính BHXH 1 lần
Trường hợp NLĐ tham gia BHXH chưa đủ 1 năm, căn cứ theo khoản 2 điều 19 Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH mức hưởng BHXH 1 lần của NLĐ có thời gian đóng BHXH chưa đủ một năm được tính bằng 22% của các mức tiền lương tháng đã đóng BHXH, mức tối đa bằng 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH.
3.1. Cách tính mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH
3.2. Mức điều chỉnh thu nhập tháng đã đóng BHXH
Căn cứ theo thông tư 36/2021/TT-BLĐTBXH quy định mức điều chỉnh tiền lương và thu nhập tháng đã đóng bảo hiểm xã hội như sau:
Bảng hệ số trượt giá tính BHXH tính đến năm 2022
| Năm | Mức điều chỉnh | Năm | Mức điều chỉnh |
| < 1995 | 4,72 | 2007 | 2,28 |
| 1995 | 4,01 | 2008 | 1,86 |
| 1996 | 3,79 | 2009 | 1,74 |
| 1997 | 3,67 | 2010 | 1,59 |
| 1998 | 3,41 | 2011 | 1,34 |
| 1999 | 3,26 | 2012 | 1,23 |
| 2000 | 3,32 | 2013 | 1,15 |
| 2001 | 3,33 | 2014 | 1,11 |
| 2002 | 3,20 | 2015 | 1,10 |
| 2003 | 3,10 | 2016 | 1,07 |
| 2004 | 2,88 | 2017 | 1,04 |
| 2005 | 2,66 | 2018 | 1,00 |
| 2006 | 2,47 | 2019 | 1,00 |
| 2020 | 1,02 | ||
| 2021 | 1,00 | ||
| 2022 | 1,00 |
3.3. Cách tính làm tròn thời gian tham gia BHXH
Để thuận tiện cho việc tính toán số tiền hưởng BHXH 1 lần, hiện nay thời gian đóng BHXH của người lao động có tháng lẻ sẽ được làm tròn như sau:
- Từ 01 – 06 tháng được tính là nửa năm = 0,5 năm;
- Từ 07 – 11 tháng được tính là một năm = 1 năm;
Ví dụ
Anh Nguyễn Văn A 38 tuổi có thời gian tham gia Bảo hiểm xã hội từ tháng 10/2016 đến tháng 04/2018 như sau:
- Từ tháng 10/2016 – 12/2016: mức lương 4.000.000VNĐ
- Từ tháng 01/2017 – 03/2018: mức lương 4.500.000VNĐ
- Tháng 04/2018: mức lương 5.278.000VNĐ
Anh Nguyễn A có thời gian tham gia BHXH là 1 năm 6 tháng và chưa đủ tuổi hưởng lương hưu và có nguyện vọng hưởng trợ cấp BHXH 1 lần. Mức hưởng BHXH 1 lần như sau:
Thời gian tham gia BHXH của Anh A trước năm 2014 bằng “0” và thời gian tham gia BHXH của ông A là sau ngày 01/01/2014 ( từ năm 2016 đến 2018) do đó thời gian đóng BHXH của ông A là 1 năm 6 tháng (1,5 năm).
- Mức lương bình quân = (2×4.000.000×1,07 + 12×4.500.000×1,04 + 3×4.500.000×1 + 1×6.278.000×1) / 18 = 4.638.778 VNĐ /tháng
- Mức hưởng BHXH 1 lần = {(1,5 x thời gian tham gia BHXH trước năm 2014) + (2 x thời gian tham gia BHXH từ năm 2014)} x Mbatl
Như vậy, Mức hưởng BHXH 1 lần của anh Nguyễn Văn A = 0 + (2 x 1,5 năm xMb qtl) = 2 x 1,5 x 4.638.778 = 13.916.334 đồng.
4. Hồ sơ đề nghị nhận BHXH một lần năm 2022
Căn cứ Điều 109 Luật BHXH 58/2014, người lao động làm hồ sơ hưởng trợ cấp BHXH 1 lần bao gồm:
(1) Sổ bảo hiểm xã hội;
(2) Đơn đề nghị hưởng bảo hiểm xã hội một lần của người lao động;
(3) Trường hợp đối với người ra nước ngoài để định cư phải nộp thêm bản sao giấy xác nhận của cơ quan có thẩm quyền về việc thôi quốc tịch Việt Nam hoặc bản dịch tiếng Việt được chứng thực hoặc công chứng một trong các giấy tờ sau đây:
Hộ chiếu do nước ngoài cấp;
Thị thực của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp có xác nhận việc cho phép nhập cảnh với lý do định cư ở nước ngoài;
Giấy tờ xác nhận về việc đang làm thủ tục nhập quốc tịch nước ngoài; giấy tờ xác nhận hoặc thẻ thường trú, cư trú có thời hạn từ 05 năm trở lên của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp.
(4) Trường hợp bị mắc những bệnh nguy hiểm đến tính mạng bổ sung thêm trích sao/tóm tắt hồ sơ bệnh án thể hiện tình trạng không tự phục vụ được; nếu bị mắc các bệnh khác thì phải có Biên bản giám định mức suy giảm khả năng lao động (KNLĐ) của Hội đồng giám định y khoa (GĐYK) thể hiện tình trạng suy giảm KNLĐ từ 81% trở lên và không tự phục vụ được.
(5) Trường hợp thanh toán phí GĐYK thì có thêm hóa đơn, chứng từ thu phí giám định; bảng kê các nội dung giám định của cơ sở thực hiện GĐYK.
(6) Bản khai cá nhân về thời gian, địa bàn phục vụ trong quân đội có hưởng phụ cấp khu vực theo Mẫu số 04B-HBKV.
5. Thủ tục nhận BHXH một lần
Thủ tục giải quyết hưởng BHXH một lần được hướng dẫn tại Quyết định 222/QĐ-BHXH ngày 25/02/2021, sau khi có đủ các giấy tờ, hồ sơ nêu trên, người lao động làm theo trình tự bước bên dưới để hưởng BHXH một lần.
Người lao động chuẩn bị đầy đủ 01 bộ hồ sơ nêu trên.
Hình thức nộp:
- Qua giao dịch điện tử: Người lao động đăng ký nhận mã xác thực và gửi hồ sơ điện từ đến Cổng thông tin điện tử BHXH Việt Nam hoặc qua Tổ chức I-VAN (nếu đã đăng ký sử dụng dịch vụ I-VAN); trường hợp không chuyển hồ sơ giấy sang định dạng điện tử thì gửi toàn bộ hồ sơ giấy cho cơ quan BHXH qua dịch vụ bưu chính công ích
- Qua dịch vụ bưu chính công ích
- Trực tiếp tại cơ quan BHXH
Cơ quan BHXH tiếp nhận hồ sơ và giải quyết theo quy định.
Bước 3: Nhận kết quả giải quyết.
Thời hạn giải quyết: Tối đa 05 ngày làm việc kể từ ngày cơ quan BHXH nhận đủ hồ sơ theo quy định.
Người lao động nhận kết quả giải quyết, gồm:
Hồ sơ giấy tờ liên quan: theo hình thức đã đăng ký (Trực tiếp tại cơ quan BHXH hoặc qua dịch vụ bưu chính công ích hoặc qua giao dịch điện tử);
Tiền trợ cấp:
- Trực tiếp tại cơ quan BHXH hoặc thông qua dịch vụ bưu chính công ích hoặc thông qua tài khoản cá nhân;
- Trường hợp ủy quyền cho người khác lĩnh thay, thực hiện theo quy định tại thủ tục “ủy quyền lĩnh thay các chế độ BHXH, trợ cấp thất nghiệp” hoặc bản chính Hợp đồng ủy quyền theo quy định của pháp luật.
Như vậy, trong bài viết trên đây HR Eduplus đã chia sẻ đến bạn đọc những điều kiện cần và đủ để NLĐ khi tham gia vào hệ thống Bảo hiểm xã hội có thể hưởng chế độ bảo hiểm xã hội 1 lần theo đúng quy định của pháp luật. Hy vọng rằng với những chia sẻ trong bài viết này có thể mang đến cho NLĐ những thông tin hữu ích nhất. Bạn đọc cũng có thể để lại lời nhắn ở góc dưới bài viết viết khi có những thắc mắc hay những câu hỏi cần giải đáp.