Hợp đồng lao động được coi là bằng chứng thép đảm bảo quyền lợi và trách nhiệm của người lao động và bên sử dụng lao động tại các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân liên quan. Bài viết này HR Eduplus sẽ chia sẻ với bạn đọc những thông tin cập nhập mới nhất về HĐLĐ năm 2022.
1. Hợp đồng lao động là gì?
Khái niệm về HĐLĐ được quy định tại Điều 13, Bộ luật Lao động 2019
Hợp đồng lao động là sự thỏa thuận giữa người lao động và người sử dụng lao động về việc làm có trả công, tiền lương, điều kiện lao động, quyền và nghĩa vụ của mỗi bên trong quan hệ lao động. Trường hợp hai bên thỏa thuận bằng tên gọi khác nhưng có nội dung thể hiện về việc làm có trả công, tiền lương và sự quản lý, điều hành, giám sát của một bên thì được coi là hợp đồng lao động.
Theo wikipedia – Hợp đồng là một cam kết giữa hai hay nhiều bên (pháp nhân) để làm hoặc không làm một việc nào đó trong khuôn khổ pháp luật. Hợp đồng thường gắn liền với dự án, trong đó một bên thỏa thuận với các bên khác thực hiện dự án hay một phần dự án cho mình. Và cũng giống như dự án, có dự án chính trị xã hội và dự án sản xuất kinh doanh, hợp đồng có thể là các thỏa ước dân sự về kinh tế (hợp đồng kinh tế) hay xã hội.
Hợp đồng có thể được thể hiện bằng văn bản hay bằng lời nói có thể có người làm chứng, nếu vi phạm hợp đồng hay không theo cam kết thì 2 bên sẽ cùng nhau ra tòa và bên thua sẽ chịu mọi phí tổn.
Theo đó, HĐLĐ có thể được hiểu là bản giao kết mang tính chất thỏa thuận giữa người sử dụng lao động và người lao động, trong đó người sử dụng lao động có nghĩa vụ trả công, tiền lương cho người lao động và ngược lại người lao động phải có trách nhiệm thực hiện công việc theo sự thỏa thuận của hai bên trước đó.
Trong một số trường hợp, các văn bản dù không đặt tên là HĐLĐ tuy nhiên nếu có nội dung thể hiện về việc làm có trả công, tiền lương và có sự quản lý, giám sát, điều hành của người sử dụng lao động thì thỏa thuận đó cũng được coi là hợp đồng hợp lệ.
2. Nguyên tắc ký kết hợp đồng lao động?
Nguyên tắc giao kết HĐLĐ
Người lao động và người sử dụng lao động dựa trên nguyên tắc tự nguyện, bình đẳng, thiện chí, hợp tác và trung thực. Các bên có thể tự do giao kết HĐLĐ nhưng không được trái pháp luật, thỏa ước lao động tập thể và đạo đức xã hội.
Hình thức của HĐLĐ
Hợp đồng phải được giao kết bằng văn bản, được làm thành 2 bản mỗi bên sẽ giữ 01 bản.
HĐLĐ có thể là hợp đồng giấy, hợp đồng điện tử (giao kết thông qua phương tiện điện tử dưới hình thức thông điệp dữ liệu) hoặc hợp đồng miệng. Tuy nhiên, hợp đồng miệng chỉ áp dụng khi thời hạn hợp đồng dưới 01 tháng trừ các trường hợp đặc biệt do pháp luật quy định.
3. Các loại hợp đồng đang được áp dụng hiện nay?
Khoản 1, Điều 20, Bộ luật Lao động năm 2019 mới nhất áp dụng kể từ năm 2021 thì hiện nay khi giao kết hợp đồng người lao động chỉ được giao kết hợp đồng theo 02 loại gồm:
Hợp đồng lao động không xác định thời hạn: là hợp đồng mà trong đó hai bên không xác định thời hạn, thời điểm chấm dứt hiệu lực của hợp đồng;
Hợp đồng lao động xác định thời hạn: là hợp đồng mà trong đó hai bên xác định thời hạn, thời điểm chấm dứt hiệu lực của hợp đồng trong thời gian không quá 36 tháng kể từ thời điểm có hiệu lực của hợp đồng.
Người lao động và người sử dụng lao động sẽ căn cứ vào trường hợp cụ thể để ký kết HĐLĐ. Trong trường hợp người lao động làm việc dưới 03 năm thì nên ký kế hợp đồng xác định thời hạn.
4. Mẫu hợp đồng lao động lao động mới nhất 2022
Tùy theo lĩnh vực, ngành nghề cụ thể mà người sử dụng lao động sẽ soạn thảo ra một mẫu HĐLĐ phù hợp, tuy nhiên, trong hợp đồng vẫn phải có một số các điều khoản bắt buộc, thể hiện rõ quyền lợi và trách nhiệm các bên trong hợp đồng. Hợp đồng hiện nay có thể được viết bằng 1 hay nhiều ngôn ngữ khác nhau tùy theo chủ thể thực hiện việc ký kết.
4.1 05 Mẫu hợp đồng mới nhất theo chuẩn Bộ Luật lao động
Dưới đây là 5 mẫu hợp đồng chuẩn theo Bộ luật lao động mới nhất. Bạn đọc có thể tham khảo bằng cách tải về HĐLĐ mẫu file word phù hợp với nhu cầu để chỉnh sửa và tham khảo các thông tin trên hợp đồng mẫu.
- Hợp đồng lao động mẫu 2022 chuẩn >> Tải về máy
- Mẫu hợp đồng lao động xác định thời hạn >> Tải về máy
- Mẫu hợp đồng lao động không thời hạn >> Tải về máy
- Mẫu hợp đồng lao động kèm thử việc >> Tải về máy
- Mẫu phụ lục hợp đồng lao động >> Tải về máy
4.2 Nội dung chính của HĐLĐ
HĐLĐ giữa các đối tượng, vị trí làm việc khác nhau có thể khác nhau và giao kết dưới hình thức văn bản giấy hoặc văn bản điện tử. Tuy nhiên theo quy định tại Điều 21, Bộ luật lao động HĐLĐ phải có những nội dung chủ yếu sau đây:
- Thông tin của người sử dụng lao động: Tên, địa chỉ, chức danh của người sử dụng lao động, người giao kết HĐLĐ bên phía người sử dụng lao động;
- Thông tin của người lao động: Họ tên, ngày tháng năm sinh, giới tính, nơi cư trú, số thẻ CCCD/CMND hoặc hộ chiếu;
- Công việc và địa điểm làm việc;
- Thời hạn của hợp đồng;
- Mức lương theo công việc hoặc chức danh, hình thức trả lương, thời hạn trả lương, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác;
- Thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ ngơi;
- Chế độ nâng bậc, nâng lương;
- Chế độ đóng Bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và bảo hiểm thất nghiệp;
Ngoài ra nội dung HĐLĐ ở các vị trí và công việc đặc biệt cần có thêm các nội dung:
- Trang bị bảo hộ lao động cho người lao động;
- Đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ, kỹ năng nghề.
Ngoài các nội dung trên, các bên liên quan có thể thoả thuận thêm các điều khoản khác trong phạm vị của pháp luật.
5. Những lưu ý khi ký hợp đồng lao động
Từ 2021, người lao động khi tham gia giao kết hợp đồng thử việc/ lao động cần lưu ý các vấn đề sau:
Thời gian thử việc tối đa: Thời gian thử việc không quá 180 ngày đối với người quản lý doanh nghiệp, tối đa là 60 ngày đối với trình độ từ cao đẳng trở lên; 30 ngày đối với trình độ trung cấp; 6 ngày đối với các công việc khác.
Người lao động chỉ được thử việc 1 lần cho 1 công việc và không áp dụng thử việc đối với hợp đồng dưới 1 tháng.
Lương thử việc: Lương thử việc ít nhất bằng 85% lương chính thức. Sau khi đạt yêu cầu người lao động và người sử dụng lao động phải ký kết HĐLĐ ngay.
Lương chính thức: Lương chính thức không được thấp hơn lương tối thiểu vùng
Về giấy tờ tùy thân/văn bằng/chứng chỉ: Đơn vị/doanh nghiệp không được giữ bản chính giấy tờ tùy thân, văn bằng, chứng chỉ của người lao động
Tiền lương làm thêm giờ: Nếu hợp đồng quy định làm thêm giờ cần xem xét rõ thời gian làm thêm giờ, mức lương làm thêm giờ theo Bộ luật lao động hiện hành.
Quy định về nghỉ lễ tết: 1 năm người lao động có 10 ngày nghỉ lễ, Tết và 12 ngày phép
Các trường hợp phạt vi phạm hợp đồng: Nắm rõ các trường hợp phạt hợp đồng và mức phạt.
Trên đây Trung tâm đào tạo thực tế HR Eduplus đã gửi đến bạn đọc những thông tin mới nhất về HĐLĐ cùng những lưu ý cần thiết khi thực hiện giao kết hợp đồng. Mong rằng với những chia sẻ trong bài viết có thể mang lại cho bạn đọc những kiến thức hữu ích nhất.