Bảo hiểm xã hội là một trong những chính sách trụ cột của hệ thống an sinh quốc gia. Nguyên tắc chung của bảo hiểm xã hội là đóng – hưởng và bảo đảm sự công bằng cho những người tham gia. Việc đóng bảo hiểm xã hội trên tiền công, tiền lương thực tế là để bảo đảm quyền lợi cho người lao động khi nghỉ nhưng được vẫn hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội.
1. Các khoản thu nhập tính đóng BHXH bắt buộc
Theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội 2014 và VBHN 2089 đã ban hành quy định như sau:
Kể từ ngày 01/01/2018 trở đi, tiền lương tháng đóng BHXH bắt buộc là mức lương, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác theo quy định tại Điểm a Khoản 3 Điều 4 của Thông tư số 47/2015/TT- BLĐTBXH. Cụ thể bao gồm 3 khoản mục sau:
1.1. Mức lương theo chức danh hoặc công việc
Mức lương theo chức danh hoặc công việc: được xác định theo thang, bảng lương do NSDLĐ xây dựng theo quy định của Bộ luật Lao động. Đối với NLĐ được hưởng lương theo lương khoán hoặc theo sản phẩm thì ghi mức lương được tính theo thời gian để xác định lương khoán hoặc đơn giá sản phẩm.
1.2. Khoản Phụ cấp lương theo thông tư 47/2015/TT-BLĐTBXH
Phụ cấp lương theo quy định tại Điểm a Khoản 2 Điều 4 của Thông tư số 47/2015/TT-BLĐTBXH là các khoản phụ cấp lương để bù đắp yếu tố về điều kiện lao động, tính chất phức tạp công việc, điều kiện sinh hoạt, mức độ thu hút lao động mà mức lương thỏa thuận trong HĐLĐ chưa được tính đến hoặc tính chưa đầy đủ như:
- Phụ cấp chức vụ, chức danh;
- Phụ cấp trách nhiệm;
- Phụ cấp nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm;
- Phụ cấp thâm niên;
- Phụ cấp khu vực; phụ cấp lưu động;
- Phụ cấp thu hút và các phụ cấp có tính chất tương tự.
1.3. Khoản bổ sung xác định
Khoản bổ sung được mức lương, mức tiền cụ thể trong hợp đồng lao động và trả thường xuyên trong mỗi kỳ trả lương (khoản phụ cấp để bù đắp yếu tố về điều kiện lao động, tính chất phức tạp công việc, điều kiện sinh hoạt, mức độ thu hút lao động mà mức lương thỏa thuận trong hợp đồng lao động chưa được tính đến hoặc tính chưa đầy đủ).
2. Những khoản thu nhập, phụ cấp không đóng bảo hiểm xã hội
Theo quy định trong bộ luật bảo hiểm xã hội và VBHN số 2089 quy định những khoản phụ cấp sau sẽ không thuộc danh mục phải đóng bảo hiểm xã hội:
- Tiền thưởng có được căn cứ theo mức độ hoàn thành công việc, kết quả sản xuất, kinh doanh của NLĐ
- Tiền thưởng sáng kiến;
- Tiền ăn giữa ca;
- Các khoản hỗ trợ điện thoại, xăng xe, đi lại, tiền nhà ở, nuôi con nhỏ, tiền giữ trẻ;
- Các khoản hỗ trợ khi NLĐ có thân nhân mất, sinh nhật của NLĐ, NLĐ có người thân kết hôn, trợ cấp cho NLĐ gặp hoàn cảnh khó khăn do bệnh nghề nghiệp hoặc bị tai nạn lao động.
- Các khoản trợ cấp, hỗ trợ khác được ghi thành những mục riêng trong HĐLĐ.
Trên đây là tư vấn của Trung tâm đào tạo HR Eduplus, bài viết dựa trên căn cứ các văn bản pháp lý đã được ban hành và biên soạn lại. Bài viết có sự tham khảo nguồn từ trang Bảo hiểm xã hội và Thư viện pháp luật, trang chính thống về pháp luật quy định luật lao động và bảo hiểm.